Kontekstualisasi Teologi Keadilan dalam Hukum Qisas dan Poligami

Authors

  • Edi Gunawan IAIN Manado

DOI:

https://doi.org/10.15642/aj.2018.4.1.47-68

Keywords:

Teologi, keadilan, qisas, poligami

Abstract

Abstact

Justice principle in the Quran and Hadis contains some meanings, among them: equality (al-MusÄwÄh), truthfulness (al-á¹¢idq), and purity (al-Ikhlâṣ). Islam elevates justice values, it even became the character of Rasulullah and the muslims. However, these values of justice had been criticized at some applications of criminal judge, such as qisas, and polygamy in marriage which were considered not showing justice. The main point of this study was theological justice contextualization in the law of qisas and polygamy. The conclusion is that justice values in the implementation of qisas punishment and polygamy practice in marriage have beneficences for the goodness of human being. Prinsip keadilan dalam al-Qur’an dan Hadis meliputi makna antara lain: kesetaraan (al-Musâwâh),  kejujuran (al-á¹¢idq), dan kemurnian (al-Ikhlâṣ). Islam adalah ajaran yang menjunjung tinggi nilai keadilan, bahkan sisi keadilan merupakan karakter Rasulullah saw. dan umat Islam. Namun nilai keadilan tersebut dikritisi pada beberapa penerapan hukum pidana Islam, seperti hukuman qiá¹£Äá¹£, dan pada praktek poligami dalam perkawinan, yang dianggap tidak mencerminkan nilai keadilan. Pokok permasalahan penelitian ini adalah kontekstualisasi teologi keadilan dalam hukum  qiṣâṣ  dan poligami, dengan menggunakan pendekatan teologi normative. Kesimpulannya bahwa nilai-nilai keadilan terdapat pada penerapan hukuman qiṣâṣ dan praktik poligami dalam perkawinan, dan mengandung hikmah bagi kemaslahatan umat manusia.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Al-Qur’an.
Ābādi, Muḥammad bin Ya’qūb al-Fairūz. Al-Qāmūs al-Muḥīṭ, Jilid III., Cet. I; Beirut: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyah, 1995.
Al-‘Asqalānī, Aḥmad bin Ḥajar bin ‘Alī. Fatḥu al-Bārī bi Syarḥi Ṣaḥīḥ al-Bukhārī, Juz IX., Cet. I; Beirūt: Dār al-Rayyān, 1407 H./1986 M.
Al-‘Utaibī, Iḥsān bin Muḥammad bin ‘Āyisy. Aḥkām al-Ta’addud fī Ḍaui al-Kitāb wa al-Sunnah, t. Cet; t.tp: t.p., 1418 H.
Al-Albānī, Muḥammad Naṣiruddīn. Irwā’ al-Ghalīl fī Takhrīji Aḥādīṡ Manāri al-Sabīl, Juz VIII., Cet. I; Riyāḍ: al-Maktabah al-Islāmī, 1399 H./1979 M.
_______. Ṣaḥīḥ al-Targhīb wa al-Tarhīb, Cet. I; Riyāḍ: Maktabah al-Ma’ārif, 1421 H./2000 M.
Al-Attas, Syed Naquib. Tinjauan Peri Ilmu dan Pandangan Alam, Cet. I; Pulau Pinang: Universiti Sains Malaysia, 2007.
Al-Bukhārī, Abū ‘Abdillāh Muḥammad bin Ismā’īl. Ṣaḥīḥ al-Bukhārī, Juz. II., Cet. III; Beirūt: Dār Ibni Kaṣīr, 1407 H./1987 M.
_______. Al-Jāmi’ al-Ṣaḥīḥ Ma’a al-Fatḥ, Kitāb al-Ṣiyām, Bab Man Aqsama ‘Alā Akhīhi Liyufṭira fi al-Taṭawwu’, Jilid IV., Cet. II; Kairo: Dār al-Rayyān, 1409 H.
Al-Dimasyqī, Abū al-Fidā’ Ismā’īl bin ‘Umar bin Kaṡīr al-Qurasyī al-Baṣrī. Tafsīr al-Qur’ān al-‘Ażīm, Juz IV., Cet. I; Beirūt: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah, 1419 H.
Al-Dimyāṭī, Abū Bakar Syaṭā. I’ānah al-Ṭālibīn, Juz III., Cet. I; Beirūt: Dār al-Fikr, 1422 H./2002 M.
Al-Ḥanafī, ‘Ali bin Muḥammad al-Syarīf al-Jurjānī al-Ḥusainī. Kitāb al-Ta’rīfāt, Cet. II; Beirūt: Dār al-Nafāis, 1428 H./2007 M.
Al-Ḥiṣnī, Taqiyyuddīn. Kifāyah al-Akhyār fī Ḥilli Ghāyah al-Ikhtiṣār, Cet. I; Beirut: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyyah, 1426 H./2005 M.
Ali, Zainuddin. Hukum Pidana Islam, Cet. I; Jakarta: Sinar Grafika, 2007.
Al-Jazāirī, ‘Abdurraḥmān. Kitāb al-Fiqh ‘alā al-Mażāhib al-‘Arba’ah, Cet. I; Kairo: al-Maktabah al-Tijāriyyah, 1969.
Al-Jurjānī, ‘Ali bin Muḥammad. Kitāb al-Ta’rīfāt, Beirut: Dār al-Kutub al-‘Ilmiyah, 1416 H.
Al-Maqdisī, ‘Abdullāh bin Aḥmad bin Muḥammad bin Qudāmah al-Jamā’īlī. Al-Mughnī Li Ibni Qudāmah, Juz XI., t. Cet; Kairo: Maktabah al-Qāhirah, 1388 H./1968 M.
Al-Marāghī, Aḥmad Musṭafā. Tafsīr al-Marāghī, Cet. I; Semarang: Toha Putra, 1993.
Al-Miṣrī, Abū al-Faḍl Jamāluddīn Muḥammad bin Makram bin Manẓūr al-Ifrīqī. Lisān al-‘Arab, Jilid XI., Cet. I; Beirut: Dār al-Ṣādir, 1412 H./1992 M.
Al-Najdī, ‘Abdurraḥmān bin Muḥammad bin Qāsim al-Āṣimī. Ḥāsyiah al-Rauḍ al-Murbi’ Syarḥu Zād al-Mustaqni’, Juz VII., Cet. I; Beirūt: Muassasah al-Risālah, 1397.
Al-Nawawī, Abū Zakariya Yaḥyā bin Syaraf. Al-Minhāj fī Syarhi Ṣaḥīḥ Muslim ibni Ḥajāj, Juz XI., Cet. I; Beirūt: Muassasah Qurṭubah, 1414 H.
Al-Qurṭubī, Muḥammad bin Aḥmad bin Abī Bakr bin Farḥ al-Anṣārī al-Khazrajī. Al-Jāmi’ Li Aḥkām al-Qur’ān, Juz V., Cet. II; Kairo: Dār al-Kutub al-Miṣriyyah, 1384 H.
Al-Sa’dī, ’Abdurraḥmān bin Nāṣir. Taisīr al-Karīm al-Raḥmān fī Tafs Tafsīr Kalām al-Mannān, Cet. I; Riyāḍ: Maktabah al-Ma’ārif, 1420 H./1999 M.
Al-Ṣābūnī, Muḥammad ‘Alī. Rawāi’ al-Bayān Tafsīru Āyāti al-Aḥkām min al-Qur’ān, Juz I., Cet. III; Beirūt: Muassasah Manāhil al-‘Irfān, 1400 H./1980 M.
Al-Suyūṭī, Jalāluddīn ‘Abdurraḥmān bin Abī Bakr. Al-Asybāh wa al-Nazāir, t. Cet; Mesir: Maktabah Nur ‘Asiyah, t.th.
Al-Syāfi’ī, Muḥammad bin Idrīs. Al-Umm, Juz V., t. Cet; Beirūt: Dār al-Ma’rifah, 1410 H./1990 M.
Al-Syaukānī, Muḥammad bin ‘Alī bin Muḥammad bin ‘Abdillāh. Fatḥu al-Qadīr, Juz I., Cet. I; Beirūt: Dār Ibni Kaṡīr, 1414.
Al-Ṭabarī, Muḥammad ibn Jarīr. Jāmi’ al-Bayān fī Ta’wīl Āyi al-Qur’ān, Jilid X., Cet. I; Beirūt: Muassasah al-Risālah, 1420 H.
Al-Zaila’ī, Jamāluddīn ‘Abdullāh bin Yūsuf. Naṣbu al-Rāyah fī Takhrīj Aḥādīṡ al-Hidāyah, Juz VI., Cet. I; Jeddah: Muassah al-Rayyān, 1415 H./1995 M.
Hamka. Tafsir al-Azhar, Cet. I; Jakarta: Pustaka Panjimas, 1988.
Husaini, Adian. Pancasila Bukan Untuk Menindas Hak Konstitusional Umat Islam, Cet. I; Jakarta: Gema Insani, 2009.
Husen, Ibrahim. Jenis-jenis Hukuman dalam Hukum Pidana Islam dan Perbedaan Ijtihad Ulama dalam Penerapannya, dalam Mimbar Hukum, Nomor 20, Tahun VI. t. Cet; Jakarta: al-Hikmah, 1995.
Ibnu Taimiyah, Aḥmad bin Taqiyuddīn. Al-Siyāsah al-Syar’iyyah fī Iṣlāḥi al-Rā’ī wa al-Ra’iyyah, Beirut : Dar al-Afaq al-Jadidah, 1988.
_______. Al-Istiqāmah, Jilid I., Cet. I; Riyāḍ: Jāmi’ah al-Imām Muḥammad ibn Sa’ūd, 1403 H.
Ibnu Kaṡīr, Isma’īl ibn ‘Umar. Tafsīr al-Qur’ān al-Aẓīm, Ed. Sāmi Muḥammad Salāmah, Jilid II., Cet. II; Dār Ṭaybah, 1420 H.
Kementrian Urusan Agama Islam, Wakaf, Da’wah dan Irsyād Kerajaan Saudi Arabia. Al-Qur’ān dan Terjemahnya, t. Cet; Madinah: Percetakan al-Qur’ān al-Karim Raja Fahd, 1426 H.
Mas’ud, Ibnu. Dan Zainal Abidin S. Fikih Mazhab Syafi’i (Edisi Lengkap), Jilid II. Cet. I; Bandung: CV. Pustaka Setia, 2007.
Riḍwān, Fatḥ. Min Falsafah al-Tasyrī’ al-Islāmī, Cet. II; Beirūt: Dār al-Kutub al-Lubnān, 1975.
Rosyada, Dede. Hukum Islam dan Pranata Sosial, Cet. I; Jakarta: Lembaga Studi Islam dan Kemasyarakatan, 1992.
Shihab, M. Qurais. Wawasan al-Qur’an, Cet. II; Bandung: Mizan, 2007.
Yūsuf, Abū. Al-Radd ‘alā Syi’ār al-Ahza’ī, t. Cet; Mesir: Lajnah Iḥyā’ al-Ma’ārif al-Nu’māniyyah.
Zuhaili, Wahbah. Ensiklopedia al-Qur’an, Cet. I; Jakarta: Gema Insani, 2007.

Downloads

Published

2018-06-08

Issue

Section

Articles